
تأثیر سیاستهای کنترل تورم بر بازارهای مالی و بورس ادامه دارد؛
تعداد بازدید : 1
بورس مستعد صعود
نویسنده : رضا اخلاق پور / کارشناس بورس و بازار سرمایه
شاخص کل بورس تهران درهفته گذشته، روند اصلاحی به خود گرفت و با نوسانهای زیادی همراه بود اما در نهایت در آخرین روز معاملاتی هفته توانست با 31 هزار و 942 واحدرشد به عدد یک میلیون و 87 هزار و 611 واحد برسد. در این روز بازار سهام تقریباً در تمامی صنایع بجز صنعت خودرویی با افزایش تقاضا همراه بود. اما صنعت خودرویی به دلیل حذف عرضه خودرو در بورس کالا از بودجه سال آینده با کاهش تقاضا روبرو شد.
بی توجهی بورس به کاهش نرخ دلار
در روزهای گذشته، سفر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران باعث کاهش نرخ دلار در بازار آزاد شد. اما این بار برعکس دفعات گذشته، شاخص بورس به کاهش نرخ دلار واکنش نشان نداد و کاهشی نشد و در عمل باعث ایجاد یک واگرایی میان دلار و بورس شد.
احتمال رکود در اقتصاد آمریکا قوت گرفته است
گزارشهای مثبتی که در هفتههای اخیر از وضعیت اشتغال و اقتصاد آمریکا منتشر شده، سرمایهگذاران را نگران کرده است که اگرتورم از نرخی که بانک مرکزی آمریکا موسوم به فدرال رزرو پیش بینی کرده است بیشتر شود، این امر باعث میشود تا نرخ بهره در این کشور برای چندین بار در چند ماه گذشته افزایش پیدا کند و بر بازارهای جهانی اثر بگذارد. بانک مرکزی آمریکا در ماههای گذشته چندین باراقدام به افزایش نرخ بهره کرد اما تاکنون به دلایل مختلف از جمله افزایش حجم نقدینگی و اشتغال؛ تورم به اندازه کافی کاهش پیدا نکرده است. لذا این احتمال وجود دارد که اگرفدرال رزرو، با افزایش نرخ بهره نتواند تورم در آمریکا را کنترل کند، اقتصاد این کشور را به رکود بکشاند. در همین رابطه " نوریل روبینی"، استاد اقتصاد دانشگاه نیویورک، در گفتگویی هشدار داده است که جهان در سال 2023 با یک "طوفان کامل" از تورم بالا، افزایش نرخ بهره و رکود اقتصادی مواجه است. وی یکی از اقتصاددانانی بود که قبلآ نیز بحران مالی سال 2009-2008 را پیشبینی کرده بود. اکنون نیز وی ماههاست که درباره بحرانی که ترکیب بدترین عوامل رکود تورمی دهه 1970 و بحران بدهی سال 2008 را با هم در خود دارد خبر میدهد. این اقتصاددان بیان کرده که نسبت بدهی در اقتصادهای پیشرفته در دهه 1970 تنها 100 درصد تولید ناخالص داخلی بود، در حالی که در حال حاضر 420 درصد تولید ناخالص داخلی در بخش خصوصی و دولتی است. این موضوع میتواند سبب شود تا بانکهای مرکزی کشورهای مختلف و پیشرفته جهان، نرخ بهره را تا زمانی که اقتصادشان وارد رکود شود، افزایش دهند. بدیهی است افزایش نرخ بهره میتواند باعث کاهش قیمت کالاها از جمله نفت، اصلاح قیمت سهام، افزایش بازده اوراق و در نهایت ایجاد مشکلات مالی شدید شود.
رونق اندک، اما اثر گذار
چین در روزهای گذشته، پیش بینی رشد اقتصادی خود را برای سال جاری میلادی حدود 5 درصد اعلام کرد. این در حالی است که تحلیلگرانعموماً انتظار داشتند چین، هدف تولید ناخالص داخلی خود را برای سال جاری بالاتر از پنج درصد تعیین کند. اقتصاد چین در سال گذشته میلادی، 3 درصد رشد کردکه دومین میزان رشد پایین در حدود نیم قرن گذشته بوده است. این موضوع از آن جهت با اهمیت است که یکی از دلایل تداوم فشارهای تورمی در جهان میتواند از بهبود وضعیت کشور چین نشات بگیرد. چین یکی از بزرگترین مصرف کننده کامودیتیها درجهان است و وضعیت اقتصادی چین برمیزان تقاضا و قیمت جهانی نفت خام، سنگ آهن و سایر کامودیتیها اثر میگذارد. با توجه به پیش بینی چین، اقتصاد چین در سال جاری رشد بالایی نخواهد داشت و تقاضا برای موادخام به شدت رشد نمیکند، هر چند این خبرخوبی برای اقتصادهای با تورم بالایی از جمله آمریکا است، اما همزمان با انتشار گزارشهای مثبت از اقتصاد آمریکا و رونق اقتصاد چین، آمریکا به این موضوع عکسالعمل نشان دهد و خواستار افزایش عرضه نفت خام در بازارهای جهانی شد. این خبر را معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور اقتصادی، انرژی و محیطزیست اعلام کرده است. به گفته وی در شرایطی که اقتصاد دنیا رو به بهبود است و مصرف رو به افزایش است، باید نفت بیشتری برای رفع این نیاز روز افزون تولید شود. افزایش تولیدنفت خام میتواند باعث کاهش قیمت جهانی نفت که هنوز بالاتر از قبل از بحران کروناست، شود.
بورس در روزهای پایانی سال
در هفته گذشته، نشت شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره برنامهای هستهای ایران برگزار شد و با وجود تلاش برخی کشورهای غربی، بدون صدور قطعنامهای علیه ایران به پایان رسید. این خبر خوبی است که میتواند موجب افزایش امیدواریها برای احیای برجام شود. لذا در مجموع به نظر میرسد با توجه به اینکه در معاملات هفته گذشته شاهد بودیم که شاخصهای آماری و حجم معاملات حقیقیها علی رغم وجود خروج پول، کاهش شدید نداشت و در روز آخر معاملات نیر تقاضا برای صنایع مختلف – به جزء خودروییها – افزایش یافت، بنابراین اگر جریان پول حقیقی در ابتدای هفته جاری مثبت باشد و نرخ دلار نیزروند کاهشی به خود نگیرد، احتمالاً بازاری همراه با نوسان و البته رشد شاهد خواهیم بود.